Heledd Fychan Canol De Cymru - South Wales Central

Mae Canol De Cymru'n cynnwys cymunedau o fewn ffiniau Awdurdodau Lleol Rhondda Cynon Taf, Caerdydd a Bro Morgannwg. Er bod llifogydd yn ddigwyddiad rheolaidd mewn llawer o gymunedau yn y rhanbarth, heb os, y llifogydd a ddigwyddodd yn Chwefror 2020 o ganlyniad i Storm Dennis oedd y gwaethaf ers degawdau gyda 1,498 o gartrefi a busnesau yn Rhondda Cynon Taf yn unig dan ddŵr. Roedd 21 eiddo pellach yng Nghaerdydd wedi dioddef llifogydd hefyd. Cafwyd achosion pellach o lifogydd mewn rhai o'r un cartrefi ym mis Mehefin 2020. Ym mis Rhagfyr 2020, effeithiwyd ar 18 eiddo yn Sili gan lifogydd dŵr wyneb, a 98 eiddo yn Ninas Powys.

Mae'r Aelod o'r Senedd Plaid Cymru Heledd Fychan wedi croesawu’r cyhoeddiad heddiw y bydd £70 miliwn o gyllid yn cefnogi’r cam nesaf yn y gwaith o ehangu prydau ysgol am ddim ym mhob ysgol gynradd yng Nghymru, diolch i’r Cytundeb Cydweithio rhwng Plaid a Llywodraeth Cymru.

Earlier this week, as a result of the Cooperation Agreement between Plaid Cymru and the Welsh Government, a £75m funding package to reduce the risk of flooding and coastal erosion for 2023-24 was announced.

Yn dilyn y cyhoeddiad y bydd ysgol Saesneg newydd yn Glyncoch yn un o dair ysgol newydd carbon sero net i gael ei hariannu gan Lywodraeth Cymru, mae’r Aelod o’r Senedd dros Ganol De Cymru, Heledd Fychan, wedi ysgrifennu at y Gweinidog dros y Gymraeg ac Addysg a gofyn iddo ail-ystyried cyfrwng iaith yr ysgol ar fyrder.

Heddiw, mae Heledd Fychan, Aelod o'r Senedd dros Ganol De Cymru, wedi codi pryderon am gyflwr gwasanaethau deintyddol y GIG ar draws y rhanbarth wedi i ganlyniadau arolwg y Gymdeithas Ddeintyddol Brydeinig gael eu rhyddhau. Mae'r arolwg yn dangos bod dros 80% o ddeintyddion y stryd fawr yn cael trafferth cyrraedd targedau afrealistig Llywodraeth Cymru i weld y cleifion presennol, a bod dros 60% yn ei chael hi'n anodd ateb y galw i dderbyn cleifion newydd. Mae Heledd Fychan AS yn rhybuddio y gallai'r sefyllfa hon, ynghyd â'r cynnydd yn y galw am wasanaethau yn dilyn y pandemig, arwain at gwymp mewn gwasanaethau deintyddol ar draws y rhanbarth a dim mynediad i ofal deintyddol y GIG i bawb sydd ei angen.

Yn dilyn penderfyniad Cabinet Cyngor Rhondda Cynon Taf i gymeradwyo cynnig i gau Cartref Gofal Garth Olwg, mae Heledd Fychan, Aelod o’r Senedd Plaid Cymru dros Ganol De Cymru wedi mynegi ei siom ar ran trigolion a staff y cartref. 

Mae’r wythnos hon yn nodi tair blynedd ers i lifogydd dinistriol daro cymunedau ar draws Canol De Cymru o ganlyniad i Storm Dennis.

Wrth siarad yn ystod cwestiynau i’r Prif Weinidog yn y Senedd heddiw, amlinellodd Aelod Senedd Plaid Cymru Heledd Fychan yr effaith barhaus ar blant ac oedolion sy’n byw yn y cymunedau gafodd eu heffeithio, a galwodd ar Lywodraeth Cymru i ddarparu mwy o gymorth, gan gynnwys gwasanaethau iechyd meddwl yn ogystal â buddsoddi mewn sefydlu grwpiau gweithredu llifogydd.

Mae llefarydd Plaid Cymru ar chwaraeon, diwylliant a rhyngwladol, Heledd Fychan AS wedi ymateb i ymddiswyddiad prif weithredwr URC, Steve Phillips

"Roedd sefyllfa Steve Phillips o fewn URC wedi dod yn anghynaladwy, ac rwyf yn croesawu'r newyddion ei fod wedi camu o’r neilltu. Dyma'r cam cywir i'w gymryd ar ôl methiant URC hyd yma i ymdrin â honiadau difrifol iawn o misogyny  a rhywiaeth oedd yn ymddangos yn hysbys iddo ef ac eraill.

"Dylai Llywodraeth Cymru ystyried o ddifrif a yw'n briodol i URC dderbyn rhagor o arian cyhoeddus hyd nes y gwneir y newidiadau hyn. Mae angen sicrwydd arnom fod menywod yn ddiogel rhag misogyny erchyll mewn rygbi, yn ogystal a'n ehangach yn ein cymdeithas."

Mae llefarydd Plaid Cymru dros Chwaraeon, Heledd Fychan AS, wedi galw ar Brif Swyddog Gweithredol Undeb Rygbi Cymru, Steve Phillips, i ymddiswyddo yn dilyn honiadau difrifol tu hwnt o ragfarn rhyw a chasineb at fenywod yn URC.

Roeddwn yn falch o gefnogi ein gweithwyr ambiwlans ar y llinell biced heddiw (23.1.23). Mae nhw’n chwarae rhan allweddol yn ein system gofal iechyd ac maent yn haeddu cyflog teg ac amodau gwaith diogel.